Veldonderzoek Rode Zee – Khokha

by admin on November 20th, 2005

Veldonderzoek Rode Zee – Khokha

Vrijdagochtend 6.00 vertrok de taxi voor de lange rit naar Khokha (rode zee), waar ik ook 60 vissers moest interviewen. Na aankomst ontmoette ik mijn tolk en ‘team’ van assistenten, die voor mij de interviews af zouden nemen. (Deze formule bleek de vorige keer zeer efficient te zijn). Via een lokale NGO kwam ik aan deze figuren, op dit kantoor hadden wij eerst een info-bijeenkomst om de vragenlijst te bespreken.

De volgende dag zagen wij elkaar in Khokha, waar ik van de autoriteiten te horen kreeg dat ik eerst toestemming nodig had van de lokale sheikh voor het ‘benaderen’ van de vissers. Deze sheikh had een enorm kantoor, met daarin 1 buro, 1 tafeltje en 3 stoelen. Op het buro: een pen, een telefoon, en een vel papier. Werkzaamheden: geen.

Van de ambassade had ik al een officiele brief meegekregen waarin stond wat ik ging doen daar, ondertekend door de ambassadeur, wat hier goud waard is. De sheikh begon te zeiken dat er toestemming moest zijn van het ministerie, en dat er bovendien geen stempel op de brief zat… Er moest een fax gestuurd worden naar het ministerie, vervolgens konden we wel enige dagen wachten op de toestemming. Stroomuitval (dus geen werkende fax) en afwezigheid van de benodigde persoon binnen het ministerie vormden het eerste obstakel. De sheikh wilde gewoon macht uitstralen en belangrijk doen, en zat waarschijnlijk ook nog op geld te wachten. Toen duidelijk werd dat dit geld niet zou komen, zei hij opeens na 2 uur dat we wel mochten beginnen. Mijn leger aan interviewers die ook doelloos en op z’n arabisch druk en schreeuwend rondzwierven in zijn kantoor speelde hierin ook wel een rol denk ik.

Hierna was mijn team ernstig toe aan hun dagelijkse portie qat, dus eerst naar de qatmarkt, vervolgens op naar de vissers. Mijn tolk had een aantal vissers opgetrommeld om bij hem thuis de middag door te brengen, qat kauwen moeten ze sowieso, dus kan dat net zo goed bij hem thuis terwijl ze even wat vragen beantwoorden. Het bleek perfect te zijn: als ze kauwen heb je alle tijd om vragen te stellen, mijn team was ook blij, iedereen blij. De volgende dag deden we hetzelfde: eerst verse vis gekocht op de visveiling en dit naar het restaurant gebracht. Na de lunch op naar de qatmarkt en vervolgens weer interviews. Deze tweede dag hebben wij al het werk kunnen afronden, de dag daarop heb ik non-stop alles zitten vertalen met mijn tolk.

Mijn resultaten in Khokha zijn wel een stuk betrouwbaarder dan in Shihr om 2 redenen: mijn ‘team’ was een stuk beter, en qat. In zuid-jemen wordt er nauwelijks gekauwd, aan de rode zee volop, waardoor er erg veel en lange ‘contactmomenten’ waren. 4 dagen achter elkaar qat kauwen hebben ook wel hun sporen achtergelaten in mijn wang…

Ik krijg vaak wel de meest absurde antwoorden in mijn vragenlijsten: als iemand in dit land iets niet weet, zal hij dat nooit toegeven, en zuigt dan nog met de volste overtuiging een antwoord uit zijn duim.

Opvallend is vaak ook het gebrek aan initiatief bij vissers om hun visserij te verbeteren: de soms complete lamlendigheid, geldverspilling aan qat, gecombineerd met de enorme corruptie en burocratie in de hele sector doet mij niet denken dat visserij hier een ‘take-off’ gaat beleven.

Na het volbrengen van dit werk zou ik via Zabid terugreizen naar Sana’a. Hier zou ik samen met Ilse (collega ambassade), Hein (zoon collega) en Kees (werkt bij arcadis in zabid) een kamelentoer maken.

info bijeenkomst met team om vragenlijst uit te leggen

qat-markt

qat kauwen met vissers tijdens interviews

vissen kopen voor de lunch

op zeer hygienische wijze worden de vissen schoongemaakt op het strand

lunchen met team

mijn vervoersmiddel in Khokha: motortaxi

Kamelentrip Zabid

Tijdens mijn laatste weekend in Jemen wilde ik wel nog wat zien en een kamelentrip stond nog op het lijstje. Beginpunt was Zabid met als doel de rode zee, ongeveer 40 km. Met zijn vieren vertrokken wij s’ochtends vroeg om 6.00 om door allerlei verschillende soorten landschappen te lopen: woestijn, palmbomenvelden, landbouw en vuilnishopen (dit alleen in het begin).

Erg leuk, ook al is het niet de meest comfortabele manier van vervoer. S’avonds sliepen we in een klein dorpje onderweg in the middle of nowhere, waar de mensen nog nooit westerlingen hebben gezien. Het hele dorp was uitgerukt om ons de gehele avond aan te staren als een stel beesten in een dierentuin. Het eerste wat ik de volgende ochtend ook zag toen ik wakker werd om zes uur was een groepje kleine kinderen op 2 meter afstand die ons weer muisstil zaten aan te gapen.

De volgende dag was een lange tocht door de woestijn naar de rode zee, waar wij snel nog even een duik namen in het water. Even genieten van het lekkere weer, in Sana’a wordt het steeds kouder en begint het ook al te regenen.. S’avonds een dodenrit in de taxi terug voor mijn laatste week Sana’a.

s’avonds qat kauwen in dorp

na afloop uitrusten bij Kees thuis

Gallas

Laatste week Sana’a druk met dingen afronden en laatste qat en shisha sessies om afscheid te nemen van mensen. Alle resultaten zijn binnen, in NL kan ik de komende 2 maanden aan de slag met het schrijven van mijn AV. Heel raar idee dat alles klaar is nu..

Hier nog laatste foto-impressies

werkplek ambassadeshisha roken met chris, vriendin chris, sean penn